Ekonomi alanında düzenlemeler içeren Bazı Kanun ve Kanun Hükmündeki Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi, TBMM Başkanlığına sunuldu.
AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, ekonomiye ilişkin düzenlemeleri içeren Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifi’ni, TBMM Başkanlığına sunduklarını bildirdi.
Güler, teklifin ilk imza sahiplerinden Afyonkarahisar Milletvekili Ali Özkaya, Antalya Milletvekili Atay Uslu ve Samsun Milletvekili Ersan Aksu ile birlikte yaptıkları basın toplantısında, kanun teklifinin yürütme ve yürürlük maddeleriyle toplamda 80 maddeden oluştuğu bilgisini verdi.
Kovid-19 salgını süreciyle başlayan, Rusya-Ukrayna Savaşı ile devam eden küresel ekonomik daralmanın Türkiye’yi yakından etkilediğini söyleyen Güler, buna ek olarak yüzyılın afeti olarak da kayıtlara geçen 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerin, bu ekonomik daralmanın etkileriyle birlikte ciddi manada hem bütçeye hem de imkanlara bir külfet getirdiğini vurguladı. Güler, “İşte tüm bu etkenlerden kaynaklanan ekonomik sıkıntılar karşısında ciddi bir dayanıklılık gösterdik. Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, yaşanan tüm bu süreçlerde etkin ve hızlı kararlar alınmak suretiyle bu mücadele ortaya konulmuş oldu. Bugün de ekonomi yönetimimiz, tavizsiz bir şekilde ekonomi programını devam ettiriyor.” dedi.
Orta Vadeli Program’ı (OVP) açıkladıklarını, TBMM’de On İkinci Kalkınma Planı’nın kabul edildiğini anımsatan Güler, bütçe görüşmelerinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmelerinin de bugün son günü olduğunu, bütçe görüşmelerinin 11 Aralık itibarıyla Genel Kurulda başlayacağını belirtti.
“YABANCI PLAKALI TAŞITLAR CEZAYI ÖDEMEDEN YURT DIŞINA ÇIKAMAYACAK”
Kanun teklifiyle ülke ekonomisinin uluslararası rekabetçiliğinin geliştirilmesine, ihracatın desteklenerek büyümesine katkı sağlanmasının amaçlandığını ifade etti.
Kanun teklifinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını ilgilendiren düzenlemelerin de yer aldığını belirten Güler şöyle devam etti:
“Kanun teklifimizde; Türkiye limanları arasında kabotaj yapan gemilerin kaptanlarına ve yabancılara ait deniz taşıtlarının sahiplerine uygulanacak idari para cezalarının üst sınırının artırılması, izinsiz yolcu taşımaları ile taşıma haddinden fazla yolcu ve yük taşınmasının can güvenliği bakımından yarattığı tehlikenin yüksek olması nedeniyle, cezaların artırımlı uygulanması ve idari yaptırımları caydırıcılığının artırılması bulunuyor. 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında verilen idari para cezalarının artırılması ve yabancı plakalı taşıtların cezayı ödemeden yurt dışına çıkışına izin verilmemesi gibi maddeler yer alıyor.”
5 PUAN KURUMLAR VERGİSİ İNDİRİMİ
Güler, teklifte Hazine ve Maliye Bakanlığını ilgilendiren düzenlemeler kapsamında, yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, yazılım gibi hizmetlerden elde edilen gelirlere sağlanan yüzde 50 kazanç istisnasının, tüm mükellefler için Türkiye’ye getirilme şartına bağlı olarak yüzde 80’e çıkarılmasını önerdiklerini söyledi. Güler şöyle konuştu:
“Sosyal içerik üreticiliği, kazanç istisnasının kapsamının genişletilmesini de burada önermiş oluyoruz. Ayrıca ihracatın teşviki amacıyla, dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketleri aracılığıyla yapılan ihracatlarda, imalatçı ve tedarikçilere 5 puan kurumlar vergisi indirimine de bu kanun teklifimizde yer vermiş oluyoruz.
Diğer yandan döviz kazandırıcı düzenlemeler kapsamında, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin iştirak ettikleri yabancı kurumlardan elde ettikleri kar paylarının yarısının, dövizin ülkeye getirilmesi şartıyla istisna edilmesi de teklifimizde yer alıyor. 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan deprem afetlerine bağlı olarak yapım işlerinin girdi fiyatlarında öngörülmeyen artışlar meydana geldiği dikkate alınarak yapım işlerine ek fiyat farkı ve süre uzatımı verilmesi de kanun teklifimizde bulunuyor.”
SÜRE UZATIMLARI
Güler, kanun teklifiyle, uzun sürmesi muhtemel adli süreç esnasında, yasa dışı üretim, satış ve sunum faaliyetlerini devam ettirme ihtimaline karşılık oluşacak kamu zararının önlenmesi amacıyla, kaçakçılık fiillerinde soruşturma veya kovuşturma başlatılması durumunda, faaliyetlere ilişkin verilen belgelerin askıya alınması hususunun Anayasa Mahkemesinin gerekçeleri kapsamında yeniden düzenlendiğini bildirdi.
Abdullah Güler, yanıltıcı belge düzenleme-kullanma suçları ile ödeme kaydedici cihazla gerçekleştirilen eylemler sebebiyle, haklarında kesinleşmiş mahkumiyet bulunanlara yönelik akaryakıt işletmeciliği lisansının verilmemesi noktasındaki mevzuatın Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği çerçeve ışığında yeniden düzenlendiğini söyledi.
Güler, “SGK prim borçlarına karşılık, gayrimenkul alınmasına ilişkin maddenin uygulama süresinin uzatılmasını yine bu kanun teklifimizde yer verdik. Kur korumalı hesaplarından elde edilen gelirlere sağlanan kurumlar vergisi istisnası süresinin 31 Aralık 2023 tarihinde sona erecek olmasını dikkate alarak, sürenin 30 Haziran 2024 kadar uzatılması kanun teklimizde yer almakta.” diye konuştu.
Abdullah Güler, teklifle yasa dışı bahisle etkili mücadeleyi ortaya koymak için, söz konusu alanda elde edilen kamunun gelirinin kayıplarının önlenmesi amacıyla, elde edilen ikramiye tutarlarının yüzde 93’e kadar dağıtımını önerdiklerini söyledi.
Güler teklifte, yazılı keşide tarihinden önce çeklerin, ödenmek için muhatap bankaya ibrazının geçersiz olmasına ilişkin sürenin 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılmasına yer verdiklerini söyledi.
Abdullah Güler, söz konusu kanun teklifinin gelecek hafta TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda ele alınacağını sonrasında da Genel Kurul aşamasına geçileceğini bildirdi.
“SOSYAL MEDYA FENOMENLERİNİ DE KAPSIYOR”
“Teklifte sosyal içerik üreticileriyle alakalı bir istisnadan bahsediliyor. Bu sosyal medya fenomenleriyle alakalı bir düzenleme olarak mı okunmalı?” sorusu üzerine Güler, maddenin sosyal medya fenomenlerini de kapsadığını, onların da içerisinde yer aldığı daha geniş bir çerçevede, vergi mevzuatının yeniden düzenlenmesinin söz konusu olduğunu söyledi.
Bir gazetecinin, ev hanımlarına emeklilik hakkının verilmesine ilişkin düzenleme beklentisinin olduğunu hatırlatması üzerine Güler, “Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığımızın çalışmaları devam ediyor. Ama henüz yasalaşma noktasında bir teklif ortaya çıkmış değil. Bu teklifimizde bu husus yer almıyor. Ama Bakanlığımızın çalışmaları da devam ediyor.” yanıtını verdi.
Aile ve Gençlik Fonu Kurulması Hakkında Kanun’un kabul edildiğini anımsatan Güler, burada amaç ve kapsam kısmına bakıldığında yeni evlenecek gençlere faizsiz kredi verileceğini anımsattı. Güler, “Bunun yanında genç girişimcilerimizin -ki bu ev hanımlarımızı da doğrudan ilgilendirecektir- genç girişimcilerimiz, hem Gençlik ve Spor Bakanlığımızın hem de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın destekleyeceği kapsam içerisinde yer alacak. Bununla birlikte değerlendirildiğinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımızın ortaya farklı bir çalışması da çıkabilecektir.” ifadesini kullandı.
İŞTE KANUN TEKLİFİ’NİN DETAYLARI
AK Parti milletvekillerinin imzasını taşıyan teklifle, Türkiye limanları arasında kabotaj yapan gemilerin kaptanlarına ve yabancılara ait deniz taşıtlarının sahiplerine uygulanacak idari para cezasının üst sınırı artırılacak.
Denizde Can ve Mal Koruma Hakkında Kanun’da bulunan ve güncelliğini yitiren tutarlar güncellenecek. Gemilerde izinsiz yolcu taşınması ile taşıma haddinden fazla yolcu ve yük taşınmasına yönelik cezalar artırılacak.Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun’da yapılacak değişiklikle, haciz zaptı elektronik ortamda düzenlenebilecek. Vergi borçlarına karşılık gayrimenkul alınmasına ilişkin maddenin uygulama süresi 31 Aralık 2028’e uzatılıyor.
Banka ve Sigorta Muameleleri Vergisi istisnası, ilk konut hariç kaldırılıyor.
Gerçek kişilerin; internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ve bu ortamlar üzerinden verilen bireysel kurs, eğitim, veri işleme ve geliştirme, ürün tanıtımı gibi hizmetlerden sağlanan kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden müstesna olacak.
Gerçek kişilerce, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayan anonim ve limited şirket niteliğindeki kurumların ödenmiş sermayesinin en az yüzde 50’sine sahip olunması ve elde edilen kar payının elde edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye getirilmesi şartıyla elde edilen kar paylarının yarısı gelir vergisinden muaf olacak.
Ayrıca, elde edilen kar payları gelirlerinin yarısı olarak uygulanan istisnaların azaltılması veya artırılmasında, yabancı kurumların ödenmiş sermayesinin en az yüzde 50’sine sahip olunması şartının azaltılması veya artırılmasında Cumhurbaşkanına yetki veriliyor.
Mükelleflerin ihracat, yurt dışında inşaat, onarma, montaj ve taşımacılık işleri ile ilgili yaptıkları ve belgesini temin edemedikleri giderlerine karşılık hasılatın binde beşini aşmamak şartıyla hesaplanan tutarın indirim konusu yapabilmesine yönelik düzenleme yürürlükten kaldırılıyor.
Kazançların Türkiye’ye transferi
Yurt dışında verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kayıt tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon gibi bazı hizmetler ile yabancılara verilen eğitim ve sağlık hizmetlerinden elde edilen kazançların tamamının, elde edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye’ye transfer edilmesi şartı getirilerek, indirim oranı yüzde 50’den yüzde 80’e çıkarılıyor. Ayrıca, Cumhurbaşkanı’na, istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye’ye transfer edilmesi gereken kazanç tutarını belirleme yetkisi veriliyor.
Yıllara sari inşaat işlerinde tevkifat oranının belirlenmesi, işin nevine göre ayırım yapılabilmesi ile mevduat, katılım ve döviz tevdiat hesapları için uygulanabilecek tevkifat oranları için Cumhurbaşkanına yetki veriliyor.
Yabancı para cinsinden ihraç edilen menkul kıymetlerden sağlanan gelirler ve döviz cinsinden açılmış hesaplardan elde edilen faiz gelirleri ve kar payları üzerinden yapılacak vergi tevkifatına ilişkin oranı ayrı ayrı veya birlikte yüzde 40’a kadar artırmaya ve oranları her bir sermaye piyasası aracı, ihraç edenler, ihraç veya iktisap tarihi, hesap türü, hesap açılış tarihi, kazanç ve irat türü ile bunların vadesi, elde tutulma süresi ve bunları elde edenler itibarıyla yatırım fonlarının katılma belgelerinin fona iade edilmesinden veya diğer şekillerde elden çıkarılmasından elde edilen kazançlar için fonun portföy yapısına göre, ayrı ayrı yüzde 40’a kadar artırma konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki veriliyor.
Sporcu ücretlerinin sabit oranlarda tevkif suretiyle vergilendirilmesi ve elde edilen ücret gelirlerinin gelir vergisi tarifesinin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşması halinde yıllık gelir vergisi beyannamesi ile beyan edilmesine ilişkin uygulamanın süresi 31 Aralık 2028’e kadar uzatılıyor.
Ayrıca, Cumhurbaşkanı’na maddenin uygulama süresini beş yıla kadar uzatma ve tevkifat oranlarını artırma ve azaltma yetkisi veriliyor.
Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden çıkarılmasından doğan kazançlar için gelir ve kurumlar vergisi açısından istisnanın uygulama süresi de 31 Aralık 2028’e kadar uzatılıyor. Ayrıca, Cumhurbaşkanı’na maddenin uygulama süresini beş yıla kadar uzatma yetkisi veriliyor.
Makina ve teçhizat için uygulanacak amortisman süresi uzatılıyor
Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde yer alan ve üçüncü kişilerle paylaşılabilecek bilgilerin genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ve gerçek veya tüzel kişilerle paylaşılması karşılığında sorgu veya dönen kayıtlar karşılığında “katılma payı” alınacak.
Sorgu veya dönen kayıt başına 25 kuruştan az olmamak üzere alınabilecek katılma payının tutarı, sorgulanan veya dönen verinin sayısı, boyutu ve kapsamı, verinin sorgulama dışında toplu olarak paylaşılması durumunda paylaşılan verinin sayısı, boyutu, kapsamı ve mükellef sayısı ayrı ayrı veya birlikte dikkate alınarak Hazine ve Maliye Bakanlığınca belirlenebilecek. Katılma payları, yeni bir belirleme yapılmadığı sürece, her yıl bir önceki yıla ilişkin yeniden değerleme oranında artırılacaktır.
Sanayi sicil belgesini haiz mükelleflerce münhasıran imalat sanayiinde veya AR-GE, yenilik ve tasarım faaliyetlerinde bulunan mükelleflerce bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere ya da yatırım teşvik belgesi bulunan mükelleflerce bu belge kapsamında 31 Aralık 2023 tarihine kadar iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için uygulanacak amortisman süresi, 31 Aralık 2024 tarihine kadar uzatılıyor.
Finans şirketleri için enflasyon muhasebesi erteleniyor
Finansal Kiralama, Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki şirketler, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapacakları enflasyon düzeltmesi sonucu oluşacak kar veya zararlar, kazancın tespitinde dikkate alınmayacak.
Ayrıca Cumhurbaşkanı’na, anılan kurumlarca geçici vergi dönemleri de dahil olmak üzere 2026 hesap döneminde enflasyon düzeltmesi yapılması durumunda, enflasyon düzeltmesi sonucu oluşacak kar veya zararların kazancın tespitinde dikkate alınmaması yönünde düzenleme yapma yetkisi veriliyor.
Damga vergisinin, ihale sözleşmesinin yararlanılmayan kısmı iade edilebilecek
Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun’da yapılacak değişiklikle, il ve ilçe seçim kurulunun oluşturulması seçim takvimi içine denk gelmesi halinde, mevcut kurul üyelerinin süresi bir sonraki yılın ocak ayının son haftasına bırakılacak.
Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Yönetim Kurulu, kurumun ücret cetvelleri ile personel performans değerlendirme kriterleri kapsamında yapılacak ödemeleri, Başkanlığın önerisi üzerine görüşerek karara bağlamaya yetkili olacak.
Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlara şikayet veya Kamu İhale Kurumuna itirazen şikayet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal edilmesi halinde, damga vergisinin sözleşmenin hükmünden yararlanılmayan kısmı iade edilebilecek.
İlgililerin bir kusuru olmaksızın nüfus idarelerinden kaynaklanan maddi hatalar nedeniyle nüfus idarelerince yapılan resen düzeltmelere istinaden ticaret sicilinde ve tapu kayıtlarında yapılan düzeltmeler, harçlardan istisna tutulacak.
Harçlar Kanunu’nda yer alan “yola elverişlilik belgeleri” ibareleri “liman çıkış belgeleri” şeklinde değiştiriliyor.
Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda, cari yıl yatırım programında yer alan kamu yatırımlardaki uluslararası ihaleye çıkarılma şartına bağlı getirilmiş olan harç istisnası, yalnızca ülkeye döviz girişine hizmet eden yabancı para ile finanse edilen yatırımlar yönünden devam edecek.
Kovid-19 salgını süreciyle başlayan, Rusya-Ukrayna Savaşı ile devam eden küresel ekonomik daralmanın Türkiye’yi yakından etkilediğini söyleyen Güler, buna ek olarak yüzyılın afeti olarak da kayıtlara geçen 6 Şubat Kahramanmaraş merkezli depremlerin, bu ekonomik daralmanın etkileriyle birlikte ciddi manada hem bütçeye hem de imkanlara bir külfet getirdiğini vurguladı. Güler, “İşte tüm bu etkenlerden kaynaklanan ekonomik sıkıntılar karşısında ciddi bir dayanıklılık gösterdik. Cumhurbaşkanımızın liderliğinde, yaşanan tüm bu süreçlerde etkin ve hızlı kararlar alınmak suretiyle bu mücadele ortaya konulmuş oldu. Bugün de ekonomi yönetimimiz, tavizsiz bir şekilde ekonomi programını devam ettiriyor.” dedi.
Orta Vadeli Program’ı (OVP) açıkladıklarını, TBMM’de On İkinci Kalkınma Planı’nın kabul edildiğini anımsatan Güler, bütçe görüşmelerinin TBMM Plan ve Bütçe Komisyonundaki görüşmelerinin de bugün son günü olduğunu, bütçe görüşmelerinin 11 Aralık itibarıyla Genel Kurulda başlayacağını belirtti.
“Yabancı plakalı taşıtlar cezayı ödemeden yurt dışına çıkamayacak”
Kanun teklifiyle ülke ekonomisinin uluslararası rekabetçiliğinin geliştirilmesine, ihracatın desteklenerek büyümesine katkı sağlanmasının amaçlandığını ifade etti.
Kanun teklifinde Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını ilgilendiren düzenlemelerin de yer aldığını belirten Güler şöyle devam etti:
“Kanun teklifimizde; Türkiye limanları arasında kabotaj yapan gemilerin kaptanlarına ve yabancılara ait deniz taşıtlarının sahiplerine uygulanacak idari para cezalarının üst sınırının artırılması, izinsiz yolcu taşımaları ile taşıma haddinden fazla yolcu ve yük taşınmasının can güvenliği bakımından yarattığı tehlikenin yüksek olması nedeniyle, cezaların artırımlı uygulanması ve idari yaptırımları caydırıcılığının artırılması bulunuyor. 655 sayılı Kanun Hükmünde Kararname kapsamında verilen idari para cezalarının artırılması ve yabancı plakalı taşıtların cezayı ödemeden yurt dışına çıkışına izin verilmemesi gibi maddeler yer alıyor.”
“İmalatçı ve tedarikçilere 5 puan kurumlar vergisi indirimi”
Güler, teklifte Hazine ve Maliye Bakanlığını ilgilendiren düzenlemeler kapsamında, yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, yazılım gibi hizmetlerden elde edilen gelirlere sağlanan yüzde 50 kazanç istisnasının, tüm mükellefler için Türkiye’ye getirilme şartına bağlı olarak yüzde 80’e çıkarılmasını önerdiklerini söyledi. Güler şöyle konuştu:
“Sosyal içerik üreticiliği, kazanç istisnasının kapsamının genişletilmesini de burada önermiş oluyoruz. Ayrıca ihracatın teşviki amacıyla, dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret şirketleri aracılığıyla yapılan ihracatlarda, imalatçı ve tedarikçilere 5 puan kurumlar vergisi indirimine de bu kanun teklifimizde yer vermiş oluyoruz.
Diğer yandan döviz kazandırıcı düzenlemeler kapsamında, gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin iştirak ettikleri yabancı kurumlardan elde ettikleri kar paylarının yarısının, dövizin ülkeye getirilmesi şartıyla istisna edilmesi de teklifimizde yer alıyor. 6 Şubat 2023 tarihinde yaşanan deprem afetlerine bağlı olarak yapım işlerinin girdi fiyatlarında öngörülmeyen artışlar meydana geldiği dikkate alınarak yapım işlerine ek fiyat farkı ve süre uzatımı verilmesi de kanun teklifimizde bulunuyor.”
Süre uzatımları
Güler, kanun teklifiyle, uzun sürmesi muhtemel adli süreç esnasında, yasa dışı üretim, satış ve sunum faaliyetlerini devam ettirme ihtimaline karşılık oluşacak kamu zararının önlenmesi amacıyla, kaçakçılık fiillerinde soruşturma veya kovuşturma başlatılması durumunda, faaliyetlere ilişkin verilen belgelerin askıya alınması hususunun Anayasa Mahkemesinin gerekçeleri kapsamında yeniden düzenlendiğini bildirdi.
Abdullah Güler, yanıltıcı belge düzenleme-kullanma suçları ile ödeme kaydedici cihazla gerçekleştirilen eylemler sebebiyle, haklarında kesinleşmiş mahkumiyet bulunanlara yönelik akaryakıt işletmeciliği lisansının verilmemesi noktasındaki mevzuatın Anayasa Mahkemesinin iptal ettiği çerçeve ışığında yeniden düzenlendiğini söyledi.
Güler, “SGK prim borçlarına karşılık, gayrimenkul alınmasına ilişkin maddenin uygulama süresinin uzatılmasını yine bu kanun teklifimizde yer verdik. Kur korumalı hesaplarından elde edilen gelirlere sağlanan kurumlar vergisi istisnası süresinin 31 Aralık 2023 tarihinde sona erecek olmasını dikkate alarak, sürenin 30 Haziran 2024 kadar uzatılması kanun teklimizde yer almakta.” diye konuştu.
Abdullah Güler, teklifle yasa dışı bahisle etkili mücadeleyi ortaya koymak için, söz konusu alanda elde edilen kamunun gelirinin kayıplarının önlenmesi amacıyla, elde edilen ikramiye tutarlarının yüzde 93’e kadar dağıtımını önerdiklerini söyledi.
Güler teklifte, yazılı keşide tarihinden önce çeklerin, ödenmek için muhatap bankaya ibrazının geçersiz olmasına ilişkin sürenin 31 Aralık 2025 tarihine kadar uzatılmasına yer verdiklerini söyledi.
Abdullah Güler, söz konusu kanun teklifinin gelecek hafta TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda ele alınacağını sonrasında da Genel Kurul aşamasına geçileceğini bildirdi.
“Sosyal medya fenomenlerini de kapsıyor”
“Teklifte sosyal içerik üreticileriyle alakalı bir istisnadan bahsediliyor. Bu sosyal medya fenomenleriyle alakalı bir düzenleme olarak mı okunmalı?” sorusu üzerine Güler, maddenin sosyal medya fenomenlerini de kapsadığını, onların da içerisinde yer aldığı daha geniş bir çerçevede, vergi mevzuatının yeniden düzenlenmesinin söz konusu olduğunu söyledi.
Bir gazetecinin, ev hanımlarına emeklilik hakkının verilmesine ilişkin düzenleme beklentisinin olduğunu hatırlatması üzerine Güler, “Çalışma Sosyal Güvenlik Bakanlığımızın çalışmaları devam ediyor. Ama henüz yasalaşma noktasında bir teklif ortaya çıkmış değil. Bu teklifimizde bu husus yer almıyor. Ama Bakanlığımızın çalışmaları da devam ediyor.” yanıtını verdi.
Aile ve Gençlik Fonu Kurulması Hakkında Kanun’un kabul edildiğini anımsatan Güler, burada amaç ve kapsam kısmına bakıldığında yeni evlenecek gençlere faizsiz kredi verileceğini anımsattı. Güler, “Bunun yanında genç girişimcilerimizin -ki bu ev hanımlarımızı da doğrudan ilgilendirecektir- genç girişimcilerimiz, hem Gençlik ve Spor Bakanlığımızın hem de Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımızın destekleyeceği kapsam içerisinde yer alacak. Bununla birlikte değerlendirildiğinde Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığımızın ortaya farklı bir çalışması da çıkabilecektir.” ifadesini kullandı.
Yurt dışına verilen bazı hizmetler ile yabancılara verilen eğitim ve sağlık hizmetlerinden 1 Ocak 2023’ten itibaren elde edilen kazancın tamamının Türkiye’ye transfer edilmesi halinde, beyanname üzerinden yüzde 80’i indirim konusu yapılabilecek.
TBMM Başkanlığı’na sunulan Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun Teklifine göre, Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda Gelir İdaresi Başkanlığının (GİB) bilgi ve veri toplama, risk analizi yapma yetkisine ilişkin hükme, Teşkilat Kanunu’nda yer veriliyor.
Buna göre, Başkanlığın sistemlerinde meydana gelebilecek arızalar nedeniyle vergi yükümlülükleriyle ilgili sürelerin uzatılmasına ilişkin yetki düzenlemesi yapılıyor. GİB dışındaki kamu kurumlarının kamu alacağı niteliğindeki alacaklarının tebligatlarını yapma yetkisi düzenleniyor.
Başkanlık vergiye gönüllü uyumu artırmak, vergi kayıp ve kaçağı ile mücadele etmek ve tahsilatta etkinliği artırmak amacıyla mükellefiyet, vergilendirme ve vergiye uyum düzeyine ilişkin yapılacak çalışmalar için her türlü bilgi, veri ve istatistiği toplamak suretiyle oluşturulacak Risk Analizi Sistemi üzerinden risk analizi yapma ve vergiye gönüllü uyum düzeyini ölçme yetkisine sahip olacak.
Vergi dairelerince işlem tesis edilmesi gereken işlere ait olan ve tebliği gereken belgeler, ilgili kurumları ile yapılan protokoller çerçevesinde muhataplarına Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre kurulan teknik altyapı kullanılarak Başkanlık tarafından elektronik ortamda tebliğ edilebilecek. Elektronik ortamda yapılan tebligat, muhatabın elektronik adresine ulaştığı tarihi izleyen beşinci günün sonunda yapılmış sayılacak.
Anayasa Mahkemesi kararı doğrultusunda devlet gelir uzmanlarının müdür olarak atanabilmelerine ilişkin hükümde düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, devlet gelir uzmanlığına atandıktan sonra bu ünvandan en az 5 yıl hizmeti bulunanlar sınava tabi tutulmadan müdür olarak atanabilecek.
Katılım Finans Kefalet AŞ’ye kurumlar vergisi muafiyeti
Finansal sıkıntıda olan işletmelerin borçlarını yeniden yapılandırabilmelerine imkan sağlayan mevcut yasa hükmünün uygulama süresi, düzenlemenin yayımlanmasından itibaren iki yıl daha uzatılacak ve bu süreyi iki yıl daha uzatmaya Cumhurbaşkanı yetkili olacak.
Özelleştirme kapsamına alınan kuruluşlar dahil iktisadi devlet teşekkülleri ve kamu iktisadi kuruluşları ile bunların müesseseleri, bağlı ortaklıkları ve iştirakleri, kamu bankaları, büyükşehir belediyeleri, belediyeler, il özel idareleri ve bunlara ait tüzel kişilerin, SGK’ye ait ve Kuruma bağlı tahsil dairelerince takip edilen prim ve prime ilişkin diğer borçları ile kira ve ecrimisil borçlarına karşılık gayrimenkul alınmasına imkan sağlayan uygulamanın süresi 31 Aralık 2023’ten 31 Aralık 2028’e kadar uzatılıyor.
Kamu üniversite sağlık hizmeti sunucularının SGK’ye 31 Aralık 2023’e kadar sözleşme kapsamında verdikleri tedavi hizmetlerine ilişkin toplam tahakkuk tutarının götürü bedel sözleşme tutarından düşük olması durumunda aradaki fark terkin edilecek. Terkin edilen tutar, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı bütçesine bu amaçla tahsis edilecek ödenekten karşılanacak.
Zorunlu genel sağlık sigortası prim borçlarını ödeyemeyen sigortalılara yönelik kamuya olan borç yüklerini hafifletmek ve sağlık hizmetlerine erişimlerini kolaylaştırmak amacıyla düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, 1 Ocak 2014 öncesine ait olup ödenmemiş genel sağlık sigortası primleri ile gecikme cezası ve gecikme zammı gibi fer’i alacaklarının tamamının tahsilinden vazgeçilecek. Düzenleme, 31 Aralık 2023’ten itibaren geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecek.
İhracatçılar lehine münhasıran ihracat kredileri için kefalet vermek amacıyla kurulan kurumların, kurumlar vergisinden muaf tutulması düzenlemesi kapsamında, katılım bankalarının ortağı olduğu ve katılım bankacılığı ilke ve esaslarına uygun her türlü finansman için kefalet vermek amacıyla kurulan Katılım Finans Kefalet AŞ’nin 1 Ocak 2024’ten itibaren elde edilen kazançlarına da kurumlar vergisi muafiyeti tanınıyor.
Döviz kazandırıcı düzenlemeler kapsamında gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerinin iştirak ettikleri yabancı kurumlardan 1 Ocak 2023 tarihinden itibaren elde ettikleri kar paylarının yarısı, dövizin ülkeye getirilmesi şartıyla istisna edilecek. Cumhurbaşkanı, vergi yüküne ilişkin oranlar ile diğer oranları indirme veya artırma, Hazine ve Maliye Bakanlığına ise istisnaların uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirleme yetkileri veriliyor.
İhracatlarda imalatçıya kurumlar vergisi oranında 5 puan indirim
Yurt dışına verilen mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kayıt tutma, çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon gibi bazı hizmetler ile yabancılara verilen eğitim ve sağlık hizmetlerinden 1 Ocak 2023’ten itibaren elde edilen kazancın tamamı Türkiye’ye transfer edilirse, yüzde 80’i beyanname üzerinden indirim konusu yapılabilecek. Cumhurbaşkanı, Türkiye’ye transfer edilecek kazanç tutarını azaltma ve tekrar kanuni seviyesine kadar artırma yetkisine sahip olacak.
Cumhurbaşkanı’nın, yıllara sari inşaat işlerinde tevkifat oranının belirlenmesinde işin nev’ine göre ayırım yapılabilmesi ile yıllara sari inşaat ve onarım işlerini yapanlara ödenen istihkak bedelleri üzerinden yapılacak vergi kesintisi oranının belirlenmesine ilişkin yetkileri genişletiliyor.
Dış ticaret sermaye şirketleri ve sektörel dış ticaret sermaye şirketleri aracılığıyla yapılan ihracatlarda imalatçıya, 1 Ocak 2023’ten itibaren elde edilen kazançlarına uygulanacak kurumlar vergisi oranında 5 puan indirim yapılacak.
Kur Korumalı Mevduat (KKM) ve katılım hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnasının süresi 31 Aralık 2023’ten 30 Haziran 2024’e kadar uzatılıyor. Cumhurbaşkanı’na, sürenin bitimini müteakip bu süreyi her defasında altı ayı geçmeyen süreler halinde uzatma, uygulanan istisna oranını azaltma ve tekrar kanuni seviyesine getirme, hesap türü, hesapların vadesi ve açılış tarihine göre istisna oranını azaltma ve farklı istisna oranı belirleme yetkisi veriliyor.
Tüm şans oyunları için ikramiye dağıtım oranının üst sınırı yüzde 83’ten yüzde 93’e yükseltilecek. Böylece hem yasa dışı bahisle ticari açıdan etkin mücadele edilmesi hem de söz konusu alandan elde edilen kamu geliri kaybının önlenmesi amaçlanıyor.
Yazılı keşide tarihinden önce çeklerin ödenmek için muhatap bankaya ibrazının geçersiz olmasına yönelik uygulamanın süresi 31 Aralık 2023’ten 31 Aralık 2025’e kadar uzatılıyor.
Teklifle Radyo ve Televizyonların Kuruluş ve Yayın Hizmetleri Hakkında Kanunu’nda değişiklikler yapılıyor. Buna göre, Kanun’a “koşullu erişim” ve “net satış” ifadeleri eklenecek. Erişim yöntemiyle yayın hizmeti sunan kuruluşlar da yıllık net satış gelirleri üzerinden yüzde 1,5 oranında Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna ödeme yapacak. Net satışların ödenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye yönelik Kurulun düzenleme yapma yetkisi olacak.
Medya hizmet sağlayıcılar ve internet platform işletmecilerinin net satışları üzerinden ödemeleri öngörülen payın Kurul hesaplarına aktarılmasına ilişkin azami süre de belirleniyor.
6 şubat depremleri sebebiyle Genel afet bölgesi ilan edilen yerlerde 31 Aralık 2025 tarihine kadar fahiş fiyat uygulandığının tespit edilmesi halinde ilgili mevzuat uyarınca verilecek ceza 10 kat uygulanacak.
“Huzur hakkı” için düzenleme
Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilen Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde yer alan “huzur hakkı”na ilişkin düzenlemeye gidiliyor. Buna göre, kamu kurum ve kuruluşlarının teşkilatlanmasına ilişkin Cumhurbaşkanlığı kararnamelerinde yer alan yönetim kurulu, denetim kurulu, tasfiye kurulu, danışma kurulu üyelikleri ile komisyon, heyet, komite ve benzeri organlarda görev alanlara, ayda dördü geçmemek üzere her bir toplantı için (9000) gösterge rakamına kadar Cumhurbaşkanı’nca belirlenecek gösterge rakamının memur aylık katsayısı ile çarpımı sonucunda tespit edilecek tutarda, damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaksızın huzur hakkı ödenebilecek.
Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ile ünvan itibarıyla ilk defa ihdas edilen devlet memurları kadrolarının mali ve sosyal hak ve yardımlar ile diğer özlük hakları bakımından denk sayılacağı kadrolar belirleniyor.
Yönetici kadro ve pozisyonlarında (genel müdür yardımcısı, daire başkanı il ve bölge müdürü) bulunmaktayken görevleri sona erenler, en az 3 yıl görev yapmış olmaları halinde idari uzman ünvanlı kadrolara atanacak.
Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı dahil edilerek, anılan Başkanlıkta madde kapsamında yer alanların diğer kamu kurum ve kuruluşlarının tabi olduğu hükümlere tabi olması sağlanıyor. Üst kurullarda başkan yardımcısı kadrolarında bulunanlardan görevden alınanların ek gösterge bakımından denk oldukları genel müdürlerle aynı hükümlere tabi olması hedefleniyor.
En yüksek devlet memurunun mali ve sosyal hakları esas alınmak suretiyle tespit edilen aylık, ikramiye, her türlü mali ve sosyal hak ile başka bir ödeme veya ücret tavanının hesaplanması ya da ödenen aylık, zam, tazminat, ücret ve benzeri ödemelerin hesaplanmasında ortaya çıkan tereddütlerin giderilmesi ve uygulama birliğinin korunması için hüküm getiriliyor.
Türk Akreditasyon Kurumunda sözleşmeli olarak çalışan personelin sosyal güvenlik bakımından tabi olduğu sigortalık statüsü aynı esaslarla yeniden belirleniyor.
Hangi hallerde uygulanacağını ve miktarını açıkça belirtmek kaydıyla, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürlüğü 1 milyon lirasına kadar, Ulaştırma Hizmetleri Düzenleme Genel Müdürlüğü ve Denizcilik Genel Müdürlüğü 5 milyon lirasına kadar idari para cezası uygulaması öngörmek ve ihlal edenlere belirlenen miktarda idari para cezası karar tutanağı düzenlemek veya düzenletmekle görevli ve yetkili olacak.
Sürücüsünün tabiiyetine bakılmaksızın yabancı plakalı karayolu taşıtları için birinci fıkra kapsamında uygulanacak olan idari para cezaları, tebligat şartı aranmaksızın sürücüsü bilgilendirilerek tahsil edilecek. Cezalar tahsil edilmeden cezaya muhatap yabancı plakalı taşıtın ülkeyi terk etmesine izin verilmeyecek.
