Nikah Ücretlerinde Yüzde 870’lik Artış
2018 yılında Kadıköy Belediyesi’nde hafta içi sade bir nikah kıymanın ücreti 268,5 TL iken, bu rakam 2024 yılı itibarıyla yüzde 870 artışla 2.605 TL’ye yükseldi. Avrupa Yakası’nda Şişli Belediyesi’nde ise nikah ücretleri 6 yılda yüzde 767 oranında artış göstererek 150 TL’den 1.300 TL’ye çıktı. Bu, yalnızca nikah masraflarındaki artışın bir göstergesi.
Düğün Masrafları ve Altın Fiyatları El Yakıyor
Gösterişli düğün yapmak isteyen çiftler için masraflar daha da büyük bir sorun haline geliyor. 2018 yılında 400 TL civarında olan çeyrek altın, 2024’te 5.000 TL’ye yaklaşarak, evlilik hazırlığındaki çiftlerin takı alışverişini neredeyse imkansız hale getirdi.
Ev Kurmanın Maliyeti Katlandı
Ev kurmanın maliyeti de gençler için ciddi bir yük oluşturuyor. TÜİK’in TÜFE verilerine göre, son 5 yılda mobilya fiyatları yüzde 555, beyaz eşya ve küçük ev aletleri fiyatları ise yüzde 615 oranında arttı. Ayrıca, 2019 yılında Türkiye’de ortalama kira 1.810 TL iken, 2024 yılında bu rakam 19.705 TL’ye ulaştı. 2019’da asgari ücret kira giderini karşılayabiliyorken, 2024’te asgari ücret ortalama kira fiyatlarının altında kaldı.
Gençler Aile Evinde Kalıyor
OECD verilerine göre, Türkiye’de 20-29 yaş aralığında ailesiyle yaşayan gençlerin oranı 2006 yılında yüzde 42 iken, 2022 yılında bu oran yüzde 56’ya yükseldi. Gençlerin, bağımsız bir hayat kurma konusunda ekonomik engellerle karşı karşıya kaldığı açıkça görülüyor.
TÜİK Verileri: Evlilik Azalıyor, Boşanma Artıyor
TÜİK’in “kaba evlenme hızı” verileri, 2001 yılında her 1.000 kişi başına 8,35 olan evlilik oranının, 2023’te 6,63’e düştüğünü gösteriyor. Aynı dönemde, boşanma oranları ise binde 1,41’den 2,01’e yükseldi. Bu veriler, evlenmenin zorlaşırken, evliliklerin de giderek daha kısa sürdüğünü ortaya koyuyor.
Nüfus Düşüşe Geçebilir
Düşen evlilik oranları ve ekonomik zorlukların doğurganlık hızına yansıması da dikkat çekiyor. TÜİK’in 2023 verilerine göre toplam doğurganlık hızı 1,51’e gerileyerek, nüfusun kendini yenileme düzeyi olan 2,10’un oldukça altına düştü. Projeksiyonlar, Türkiye nüfusunun 2050’li yıllara kadar artacağını ancak 2100 yılında 77 milyonun altına düşeceğini öngörüyor.
Çözüm: Ekonomik Reformlar ve Destekler
Gençlerin evlenememesinin yalnızca bireysel tercihlerden kaynaklanmadığı, ekonomik şartların en büyük engeli oluşturduğu bir kez daha ortaya çıkıyor. Evlilik ve aile politikalarına yönelik kapsamlı reformlar, düşük gelirli gençlere yönelik evlilik teşvikleri ve uygun maliyetli konut projeleri, bu sorunun çözümünde kritik rol oynayabilir.
Ekonomik engellerin ortadan kalkması, hem evlilik oranlarını artırabilir hem de toplumun demografik yapısına olumlu bir katkı sağlayabilir. Ancak, bu hedeflere ulaşmak için ekonomik politikaların hızla hayata geçirilmesi gerekiyor.